Zjawisko tzw. szybkiego zakochiwania się wśród kobiet nieheteronormatywnych, zwłaszcza lesbijek, stało się przedmiotem licznych obserwacji społecznych, badań psychologicznych i debat w społeczności LGBT+. Pojawia się w rozmowach, memach i serialach jako coś powszechnego – nowo poznane kobiety spędzają razem cały weekend, a tydzień później już mieszkają razem. Czy to faktycznie typowe dla lesbijek, czy może powielany stereotyp?
Przyjrzyjmy się tej tezie z wielu perspektyw – psychologicznej, społecznej i kulturowej – w świetle dostępnych badań i doświadczeń kobiet, które identyfikują się jako lesbijki.
Geneza stereotypu: U-Haul lesbian
Zjawisko szybkiego tworzenia więzi romantycznych w kulturze lesbijkiej doczekało się nawet żartobliwego terminu – U-Haul lesbian. Nawiązuje on do sytuacji, w której para kobiet już po kilku randkach podejmuje decyzję o wspólnym mieszkaniu. Choć określenie to pochodzi z kultury amerykańskiej, w krajach europejskich również bywa rozpoznawalne. W rzeczywistości nie każda relacja między kobietami rozwija się w tak ekspresowym tempie. Jednak pewne mechanizmy psychologiczne i społeczne sprawiają, że tempo zbliżania się emocjonalnego może być szybsze niż w parach heteroseksualnych czy między mężczyznami.
Kobiety są bardziej emocjonalnie responsywne
Badania psychologiczne wskazują, że kobiety – niezależnie od orientacji – częściej wykazują większą gotowość do dzielenia się uczuciami i pogłębiania relacji emocjonalnych. Dotyczy to zarówno przyjaźni, jak i związków. Kiedy więc w relacji są dwie kobiety, pojawia się naturalna wzajemność w otwartości emocjonalnej i chęci budowania więzi.
Z badań przeprowadzonych przez University of Toronto wynika, że kobiety częściej od mężczyzn tworzą relacje oparte na bliskości emocjonalnej, empatii i rozmowie. W parach żeńskich ten potencjał wzmacnia się, co może prowadzić do szybszego tworzenia głębszego zaangażowania.
Wspólnota doświadczeń i potrzeba zrozumienia
Wiele kobiet nieheteronormatywnych przez lata doświadczało odrzucenia, wykluczenia lub musiało ukrywać swoją orientację. Z tego powodu w relacji z drugą kobietą często pojawia się poczucie wspólnoty i bezpieczeństwa.
Spotkanie kogoś, kto rozumie te same lęki i doświadczenia, może prowadzić do intensyfikacji emocji. Psycholożki zajmujące się psychologią relacji zauważają, że potrzeba bycia zrozumianą wśród lesbijek bywa szczególnie silna i jeśli ta potrzeba zostaje spełniona – pojawia się emocjonalna intensywność i szybkie zakochiwanie się.
Kultura lesbijska a oczekiwania wobec relacji
Na tempo tworzenia relacji wpływa również kontekst kulturowy. W wielu społecznościach LGBT+, w tym lesbijkiej, randkowanie może mieć inne zasady niż w heteronormatywnym świecie. Zdarza się, że dostęp do potencjalnych partnerek jest ograniczony – zwłaszcza w mniejszych miastach czy na wsiach – co może wzmacniać potrzebę szybkiego zaangażowania.
Dodatkowo wiele kobiet doświadcza sytuacji, w której relacja romantyczna staje się również relacją przyjacielską, partnerską i emocjonalną kotwicą w życiu. W efekcie uczucie może rozwijać się intensywniej, bo więź spełnia więcej funkcji niż w tradycyjnych związkach.
Mit czy fakt? Psychologia mówi: to złożone
Psycholożka kliniczna dr Lisa Diamond z University of Utah, prowadząca badania nad płynnością orientacji seksualnej i emocjonalnością kobiet, zwraca uwagę, że wśród kobiet romantyczna intensywność i emocjonalność są silniej splecione niż wśród mężczyzn. Jej badania wskazują, że kobiety szybciej potrafią zbudować silne przywiązanie, ale też… szybciej rozpoznać, że coś w relacji nie działa.
Nie oznacza to jednak, że lesbijki zawsze zakochują się szybciej – oznacza raczej, że w sprzyjających warunkach emocjonalnych są gotowe na głęboką relację szybciej niż wiele osób się spodziewa. To efekt wzajemnego rezonowania emocji, a nie wyłącznie orientacji.
Szybkie zakochiwanie się a trwałość relacji
Choć zakochanie może pojawić się szybko, nie każda relacja przetrwa próbę czasu. Jak pokazują dane z badań ILGA-Europe (2023), związki lesbijek w Europie są równie trwałe, jak związki heteroseksualne czy gejowskie – jeśli są budowane na zaufaniu, wspólnych wartościach i komunikacji.
Z drugiej strony szybki start nie zawsze oznacza trwałość. Psycholożki sugerują, że warto dać sobie czas na poznanie drugiej osoby w różnych sytuacjach – nie tylko romantycznych. Intensywność emocjonalna może być piękna, ale bywa też złudna, jeśli nie towarzyszy jej dojrzałe spojrzenie na relację.
Więcej niż stereotyp
Teza, że lesbijki szybko się zakochują, zawiera ziarenko prawdy – ale nie można jej traktować jako reguły. To nie orientacja decyduje o tempie zakochiwania się, lecz indywidualna wrażliwość, potrzeba bliskości i kontekst społeczno-kulturowy. W parach kobiecych częściej pojawia się szybka emocjonalna bliskość, co może prowadzić do intensywnych uczuć. Nie jest to jednak „defekt”, ale raczej efekt współgrania emocji, empatii i potrzeby zrozumienia.
Źródła:
- Diamond, Lisa M. (2008). Sexual Fluidity: Understanding Women’s Love and Desire. Harvard University Press
- ILGA-Europe. (2023). Annual Review of the Human Rights Situation of LGBTI People in Europe and Central Asia
- Baumeister, R. F., & Sommer, K. L. (1997). What Do Men Want? Gender Differences and Two Spheres of Belongingness
- University of Toronto – Social Behavior Lab Research Summaries
- GLAAD Media Institute (2022). LGBTQ+ Relationship Trends and Representations