Badania medycyny pracy

Każdy pracodawca powinien skierować swoich pracowników na badania medycyny pracy przed podjęciem stanowiska. Badania wstępne pozwalają wykluczyć ewentualne przeciwwskazania do podjęcia konkretnego stanowiska. Badania okresowe natomiast są szczególnie istotne w przypadku osób, które np. pracują w dużym hałasie lub mają stały kontakt z pyłem przemysłowym.

Zakres badań medycyny pracy

Badania wstępne – obowiązują wszystkie osoby, które chcą zatrudnić się na nowym stanowisku pracy. Badania wstępne pozwalają określić zdolność do pracy w konkretnych warunkach. W zależności od typu pracy, lekarz może zlecić badania neurologiczne, laryngologiczne, okulistyczne, psychologiczne i psychotechniczne (przydatne szczególnie w przypadku potencjalnych kierowców i operatorów maszyn). Osoby, które pracują przy pakowaniu żywności, leków, wody i kosmetyków muszą zrobić dodatkowo badania sanitarno-epidemiologiczne, chroniące przed roznoszeniem chorób zakaźnych, bakterii i pasożytów.

Badania okresowe – obowiązują każdego pracownika, ale w zależności od podejmowanego stanowiska mogą być przeprowadzane w różnych odstępach czasowych. Przykładowo, badanie dotyczące osób, które w czasie pracy narażone są na wdychanie szkodliwych pyłów, powinny odbywać się co 2 lata. Z kolei badania pracowników biurowych należy przeprowadzać co 4-5 lat (wpływ na różnicę czasową ma m.in. to, czy dana osoba pracuje przy komputerze). Badania okresowe przeprowadza się w godzinach pracy, a ich kosztem obciąża się pracodawcę. Jeśli pracownik musi dojechać w konkretne miejsce, by badanie mogło zostać przeprowadzone, pracodawca ma obowiązek zwrócić mu również koszt dojazdu. Badanie kończy się wystawieniem orzeczenia lekarskiego. Na orzeczeniu powinna pojawić się informacja o braku przeciwwskazań do wykonywaniu konkretnej pracy lub o istniejących przeciwwskazaniach.

Na dodatkowe badania okresowe mogą być wysyłane osoby, u których podejrzewa się pogorszenie widzenia na skutek wykonywanej pracy.

Badania kontrolne – należy przeprowadzić u tych osób, które były na zwolnieniu dłużej niż 30 dni. Po długiej nieobecności pracownika lekarz powinien określić, czy dana osoba jest zdolna podjąć pracę na wskazanym stanowisku. Pracownik musi wykonać badania kontrolne jeszcze przed powrotem do pracy.

Jak wyglądają badania medycyny pracy?

Badania wstępne mają określić ogólny stan zdrowia. W przypadku osób pracujących fizycznie, a także tych, praca może wiązać się z zagrożeniem zdrowia i życia, lekarz powinien przepisać skierowanie na badanie EKG. Do badania używa się aparatów EKG, które monitorują pracę serca, informując kardiologa o ewentualnych przebytych zawałach lub innych przeciwwskazaniach do podjęcia konkretnego stanowiska. Aparaty EKG w połączeniu ze sprzętem do ćwiczeń (cykloergonometr CRG 200 lub bieżnia B612) tworzą tzw. „próbę wysiłkową”, w trakcie której osoba badana musi wykonywać aktywność fizyczną, pokonując coraz cięższe obciążenia. Dzięki temu kardiolog może stwierdzić, jak zachowuje się serce w zróżnicowanych warunkach. Próba wysiłkowa jest ważna dlatego, że pokazuje, jak serce pracuje na zwiększonych obrotach. Badanie EKG w stanie spoczynku może być mylące, ponieważ u niektórych osób serce bije wtedy prawidłowo, natomiast w trakcie ćwiczeń pojawia się np. arytmia. W niektórych przypadkach zaleca się także wykonanie badania RTG klatki piersiowej. U osób, które dodatkowo narażone są na niszczenie układu oddechowego można wykonać też badanie spirometrii, czyli oceny czynności płuc.

Badanie palestezjometrem pozwala określić, czy dana osoba cierpi na zaburzenia czucia. Palestezjometry stosuje się zarówno na badaniach wstępnych, jak i okresowych oraz kontrolnych. Urządzenia badają drgania mechaniczne, które oddziałują na palec pacjenta. W trakcie kontroli drgania narastają, a osoba badana musi sygnalizować moment, w którym odczuwa silniejsze drganie. Palestezjometr P33 wytwarza częstotliwość od 250 do 500 Hz, zgodną z polskimi normami. Bezpośrednio po badaniu urządzenie drukuje wydruk, na podstawie którego lekarz może stwierdzić, czy istnieją przeciwwskazania do podjęcia konkretnej pracy. Kto powinien przejść badanie z użyciem palestezjometru? Przede wszystkim te osoby, które są narażone na ruch ciała drgającego, a więc wszyscy, którzy posługują się np. młotami pneumatycznymi czy wiertarkami. Palestezjometry stosuje się także wobec osób, które na co dzień jeżdżą traktorami czy innymi maszynami wywołującymi drgania. Regularnie powtarzające się wibracje mają wpływ na układ nerwowy i mogą sprawiać, że dojdzie do zaburzeń czucia. Długotrwałe oddziaływanie drgań na pracownika może doprowadzić nawet do tzw. „choroby wibracyjnej”, która objawia się cieśnią nadgarstka, zaburzeniami pracy serca i wzrostem ciśnienia krwi. Dlatego ważne jest regularne przeprowadzanie badań przy użyciu palestezjometru P33, posiadającego system kontroli przyspieszania. Dzięki temu badanie jest bardzo dokładne.

Jak chronić pracownika przed chorobą wibracyjną? Przede wszystkim warto pamiętać o przestrzeganiu zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. W miarę możliwości powinno się też stosować urządzenia amortyzujące wstrząsy i drgania; nowoczesne konstrukcje zawierają odpowiednie zawieszenia sprzętów, które minimalizują działanie drgania na organizm człowieka. Profilaktycznie zaleca się też wykonywanie badań przy użyciu palestezjometrów, nawet jeśli pracownik nie zgłasza podejrzenia zaburzeń.

U osób narażonych na pracę z toksycznymi związkami powinno zlecić się badania morfologiczne krwi i badanie moczu. Do tego należy włączyć też stężenie kreatyniny w surowicy (jej poziom wzrasta przy zatruciach) i badanie czynności wątroby (która odpowiada za usuwanie nadmiaru toksyn). U osób pracujących z fluorem i flurokami dodatkowo należy robić zdjęcie rentgenowskie kości co 6 lat oraz regularnie kontrolować stan uzębienia. Jeśli ktoś pracuje np. jako nauczyciel, przez co jest stale narażony na wysiłek głosowy, powinien mieć również kontrolne badania laryngologiczne, a nawet, jeśli istnieje taka potrzeba – badania foniatryczne.

Be the first to comment on "Badania medycyny pracy"

Leave a comment

Your email address will not be published.




Linki w komentarzach mogą być wolne od atrybutu nofollow.